Talk Box Nedir?
Talk Box, minik bir kasadan ve ona bağlı hava kaçırmayan uzun bir tüpten meydana gelen, genellikle elektro gitar ve klavye ile birlikte kullanılan bir çeşit efekt aletidir. Aynı gitarlarda kullanılan wah pedalı gibi tek başına bir işlevi yoktur ve bir enstrümanla birlikte kullanılması gerekir. Talk Box, bir enstrüman sesini bizim konuşma sesimize çevirir diyebiliriz.
Talk Box Nasıl Çalışır?
Aslına bakılırsa Talk Box’ın çalışma prensibi oldukça ilginç ve diğer hiçbir efekt cihazlarına benzemiyor. Talk Box’ın iki jak girişi vardır ve çalışması için birini amfiye diğerini ise enstrümana bağlamak gerekir. Bağladıktan sonra üzerindeki tuşa basılarak Talk Box açılmış olur. Bazı Talk Box’ların üzerinde on/off tuşundan başka ayarlar da olabilir. Çoğunlukla bu tuşlar Talk Box’ın sesini ayarlamak için (volume), tonunu ve amfiye gelen sinyalin ne kadar yükseleceğini (gain) ayarlayarak istediğimiz sesi elde etmek için kullanılır. Ayarları yaptıktan ve ‘’on’’ tuşuna bastıktan sonra enstrümandan çıkan ses, Talk Box’ın borusu ile sanatçının ağızına ulaşır. Ses çıkarmak için ses tellerinin hareket etmesine gerel yoktur, yani sanatçının gerçekten konuşması gerekmez. Boru ile ağıza ulaşan sesi, sanatçı ağız ve dudak hareketleriyle yönlendirir. Böylelikle sanki enstrüman konuşuyormuş gibi bir his uyandırır dinleyenlerde.
Talk Box’ın Tarihi
Çoğu müzikseverin dikkatini son yıllarda çekmesine rağmen, aslında Talk Box’ın ortaya çıkışı çok eskiye dayanır.
1939 yılında, radyocu Alvino Rey, boğaz mikrofonu kullanarak Talk Box için ilk adımları atmış. Elektro gitara bağlı boğaz mikrofonunu eşi perde arkasında takmış ve Alvino Rey sadece dudak hareketleri yaparken eşi onun sesi olmuş. Talk Box’in ilk aşaması olan bu alete o yıllarda ‘’Speaking Guitar’’ deniyormuş.
Yine o yıllarda Gilbert Wright de bu konu üzerine çalışmalar sürdürmüş. Speaking Guitar’dan farklı olarak onun icadında boğaz mikrofonu yerine boğaza yapıştırılan güç dönüştürücü bir alet kullanmış. Bu ses filtresine de Sonovox adını vermiş. Sonovox, birçok radyo istasyonunda kullanılmış. 1930’larda üretilen bu aletin müzik sektöründe kullanılması ise 1940’ı bulmuş. 1967’de de İngiliz rock grubu The Who, ‘’The Who Sell Out’’ albumunde bu tekniğin kullanıldığı bir şarkıya yer vermiş.
1964 yılında ise Pete Drake, ‘’Pedal Steel Guitar’’ adında bir enstrümanla Talk Box kullanmış ve parçaya albümü ‘’Forever’’da yer vermiş. Böyle bir gelişmeden sonra Talk Box ‘’Talking Steel Guitar’’ olarak anılmaya başlamış.
1970’lerin başında Kustom Electronics Talk Box, diğer adıyla The Bag, satışa sunulan ilk Talk Box olarak tarihe geçmiş. Çıktığı ilk yıllarda Kustom Bag, dekoratif bir çantayla birlikte satılmış.
O yıllarda The Bag oldukça popüler olmaya başlamış ve birçok sanatçı albümlerinde The Bag’i kullanmış.
Kustom Bag Kullanan Sanatçılar:
Iron Butterfly – Butterfly Bleu
Alvin Lee – Ten Years After
Stevie Wonder – Music of My Mind
Talk Box’a son halini veren kişi ise Bob Heil olmuş. Üreticisinin adıyla anılan bu Talk Box, Heil High Powered Talk Box, ilk olarak Rufus and Chaka Khan’dan ‘’Tell Me Something Good’’ adlı parçada kullanılmış.
Heil Talk Box birbirinden farklı müzik tarihine adını yazdıran sanatçı tarafından kullanılmış.
En bilindikleri ise;
- Black Man – Stevie Wonder
- 24K Magic – Bruno Mars
- Bounce – Bon Jovi
- Delilah – Queen
- More Bounce to the Ounce – Zapp
- Harder Better – Daft Punk
- Get Up – Roger Troutman
Günümüzde elektronik müzikte synthesizer ile, rock müzikte ise gitar ile kullanılan bu efekt cihazı geçmişte kaybolmaya yüz tutmuş olsa bile yerini tutacak başka bir alet olmadığından dolayı tekrar rövanşa geçmiştir. Stevie Wonder, Zapp ve Roger Troutman’ın sıklıkla kullandığı bu efekt, günümüzde ise Daft Punk ve Bruno Mars gibi birçok sanatçı tarafından da kullanılmaya devam ediyor.
